مشهدی هستم اما خارج از مشهد شناختهشدهترم
مسوولان شهری سراغی از هنرمندان نمیگیرند
یکی از شیوههایی که میتوان برای انتقال اندیشه، فرهنگ و تمدن از آن استفاده کرد شیوه هنر، بویژه نقاشی است؛ نقاشی رشتهای است تجربی، هنری و علمی که از دوران کهن ابزاری موثر در خدمت انتقال تفکر و احساس بوده است و در دوران معاصر هم در زمینه تعامل با دیگر رشتهها برای پاسخ گویی به نیازهای واقعی نسل امروز مورد توجه قرار گرفته است.
در میان سبکهای مختلف نقاشی سبک واقع بینانه(رئال) توانسته در این چند ساله اخیر مخاطبان زیادی را باخود همراه کند؛«مریم رزمگاهی» بانوی نقاش مشهدی که اثر “ببر در آب” او توانسته به عنوان یکی از ۱۰۰ اثر برتر قرن در سبک فوق واقع بینانه ثبت شود.
رزمگاهی:من نقاشی را از کودکی شروع کردم و به صورت حرفهای از ۱۲ سالگی با تکنیک سیاه قلم ادامه دادم تا اینکه نزد استان بهزادیان تکنیک رنگ روغن را آموختم. و از سال ۸۶ به بعد بود که ترجیح دادم خودم ادامه بدهم.
در همان زمان بود که به ذهنم رسید که بیایم و تکنیک سیاه قلم و رنگ روغن را با یکدیگر ترکیب کنم و به یک سبک جدید برسم این روش را بر روی چند تابلو پیاده کردم تا اینکه دو سال پیش تصویر این ببر را در سایتی دیدم و با همان نگاه اول شیفته شدم وشروع به نقاشی کردم و نقاشی ” ببر در آب ” را در سبک هایپر رئال که سبک شناخته شده ای هم در دنیا هست نقاشی کردم.
من در دوران دبیرستان در رشته ریاضی و فیزیک تحصیل کردم و بر خلاف میلم که همیشه دلم میخواست نقاشی بخوانم در دوران دانشگاه در رشته مدیریت بازرگانی ادامه تحصیل دادم و فارغ التحصیل شدم؛ ولی به هر شکل این دو رشته مانعی نشد که نقاشی را ادامه ندهم و تقریبا اکثر مطالعات متفرقه من در خصوص نقاشی بود.
این نقاشی چطور جهانی و اینقدر معروف شد؟
من هم مثل خیلی از آثار هنری نقاشیام را در فضای مجازی گذاشتم و همانطور هم که میدانید در فضای مجازی پیج های(صفحات) معروفی مثل وایلدلایف پلنت، کریتیو انیمال آرت، دیلی آرت و…هستند که با دریافت مبلغی میآیند و درباره یک اثر تبلیغ میکنند که البته مبلغی از من مطالبه نکردند و برخی از آثار من را از این قبیل همین “ببر در آب” را در پیجهایشان به نمایش گذاشتند و همین قضیه باعث شد که این اثر در خارج از کشور مخاطبان زیادی پیدا کند و دیده شود تا جایی که باعث شد، مشتری های زیادی برای این اثر از کشورهای مختلف با من تماس بگیرند و در واقع این دیده شدن، نقطه عطفی شد در زندگی هنری من و باعث شد که از آن به بعد تمام تمرکزم را بر روی موضوع حیات وحش بگذارم و تابلوهای زیادی را با این موضوعات ترسیم کنم.
آیا تا کنون نمایشگاهی هم در داخل یا خارج ازکشور هم داشته اید؟
بله پارسال در نمایشگاه گروهی که در برج میلاد برگزار شده بود با ۴ اثر شرکت کردم ولی به خاطر تحریم ها، برغم فراخوان هایی که داشتم امکان حضور را نداشتم.
وضعیت بانوان هنرمند مشهدی در حال حاضر چگونه است؟ آیا با بقیه هنرمندان مشهدی در تعامل هستید؟
من خارج از مشهد شناخته شده ترم. متاسفانه کسی من را در شهر خودم نمی شناسد. این در حالی است که اگر شما اسم من را سرچ کنید در بزرگترین سایتهای هنری و فضای مجازی که مربوط به هنرمندان به نام نقاشی دنیا است به راحتی اطلاعات و تصاویر آثار من را خواهید دید.
حتی مستندی هم به نام «سیمای زنان موفق ایرانی» ساخته شده است که با من هم در این کار صحبت شد و بزودی از شبکه پرس تی وی پخش خواهد شد این در حالی است که در مشهد حتی کوچکترین انعکاسی از هیچ کدام از آثارم دریافت نکردم.
بانوان هنرمند مشهدی مانند شما چه کار باید بکنند تا بهتر دیده شوند؟
الان دنیا به سمتی رفته است که شما با یک موبایل می توانید اثرتان را از هر نوع و سبکی به اشتراک بگذارید ولی به هر شکل هر هنرمندی توقع دارد که حمایت بشود تا مجبور نشود از شهرش از کشورش مهاجرت کند و توقع اش هم مالی که نیست او می خواهد که دیده شود؛ چرا مثلا مسئولان شهری نمی آیند و از هنرمند در زیباسازی شهر یا هر برنامه و همایش دیگری استفاده کند؛ در همه جای دنیا از هنرمندانشان تقدیر می کنند و از آنها در برنامه هایشان استفاده می کنند.
آیا با همه مشکلاتی که برای بانوان هنرمند وجود دارد تصور می کنید باز هم مورد توجه دختران جوان هست؟
خیلی از هنرمندان و استعدادهای خانم جوانی را داریم که اگر پرورش پیدا کنند و حمایت بشوند میتوانند به خوبی در دنیا بدرخشند.
من هم به مانند خیلی از خانمهای هنرمند با موانع زیادی روبه رو بودم حقیقت این است که خیلی از آقایان تمایلی ندارند همسران یا دخترانشان در جامعه هنری حضور داشته باشند؛ به هر شکل من با همه این موانع تا به اینجا آمدم و همه را مرتفع کردم.
تصور نمی کنید اگر در این رشته هنری تحصیلات آکادمیک داشتید می توانستید امروزه جایگاه دیگری جز این داشته باشید؟
تا حدودی حرفتان را می پذیرم؛ ولی شاید اگر وارد دانشگاه هنر می شدم به این سبک نمی رسیدم چون معتقدم زمانی که شما در یک رشته هنری تحصیل می کنید به خاطر یکسری القائات ممکن است شما نسخه دوم فرد دیگری بشوید و نتوانید سبک خودتان را داشته باشید؛ دیگر اینکه چون در دانشگاه هیچ تمرکز سبکی وجود ندارد و شما مجبورید همه سبک ها را تجربه کنید ممکن است فرصتی را که من و از قبیل من دارند از دست بدهید؛ ولی به همه کسانی که می خواهند رشته هنریشان با تحصیلی که می کنند یکی نباشد، میگویم که این قضیه هیچ ربطی به نداشتن مطالعه در رشته هنری که به آن علاقه مند هستید ندارد، شما می توانید در کنار یک کار تجربی مطالعه هنری هم داشته باشید.
مریم نایب رزمگاهی، یکی از هنرمندان ایرانی جوانی است که با ورودش به این سبک از نقاشی شور و شعفی تازه را در قلب دوستداران حیاتوحش ایجاد کرده. پس از اتمام تابلوی «ببر در آب» این هنرمند ایرانی و نخستین واکنشهای مثبت از جانب سایتها و جامعه هنری، بسیاری از سایتهای بینالمللی معتبر و مطرح حیاتوحش از جمله Wildlife planet، Creative animal art، Wild lives ، Natgeo و Wildlife page نیز این اثر برجسته را بعنوان یک اثر هنری بینظیر و البته متفاوت معرفی کردند. در نهایت سایت FurySmile این اثر را بعنوان یکی از ۱۰۰ نقاشی هنری برجسته در کل دنیا معرفی کرد. FurySmile در عنوان مطلب خود نوشت: «۱۰۰ اثر هنری که سخت میتوانید باور کنید عکس نیستند» و این یک واقعیت است.
زمانی که برای نخستینبار تصویر این نقاشی را در Natgeo دیدم، یک لحظه فکر کردم عجب عکس بینظیری. تنها اندکی درنگ و در نهایت مشاهده نوشته زیر آن سبب شد که به اشتباهم پی ببرم. شاید تنها کنجکاوی بود که باعث شد تا بر روی نام خالق اثر کلیک کنم پس از آن با شگفتی دریافتم که اثر از آن یک هنرمند ایرانی است. اکنون میخواهم که شما را با این هنرمند و البته دوستدار حیاتوحش آشنا کنم. مریم نایب رزمگاهی هنرمندی از شهر مشهد که تصمیم گرفته است تا با آثارش حامی حیاتوحش ایران باشد.
خانم رزمگاهی نقاشی شما بواسطه یکی از خبرهایی که در وبسایت نشنال جئوگرافی کار شد، شهرتی جهانی پیدا کرده است. بازخوردها نسبت به کارتان را چطور دیدید؟
خوشبختانه بازخوردها خیلی مثبت و تا اندازهای حتی فراتر از حد تصورم بود. این کار را شخصاً یک نقطه عطف در زندگی هنریام میدانم و یک علت آنهم این است که به دلیل انتخاب یک گونه جانوری خاص، نهتنها سایتهای هنری بلکه حتی سایتهای مطرح حیاتوحش به آن توجه کردند. خوشبختانه کار به اندازهای توانست موثر باشد که سایتهای مطرح بینالمللی بدون دریافت حتی یک ریال آن را به اشتراک گذاشتند در حالی که معمولاً سیستم به اشتراکگذاری این کارها بدین شکل است که مبلغی را دریافت میکنند و کار بعداً به نمایش گذاشته میشود. همین دیده شدن کار برای شخص من خیلی ارزش داشت چنانچه همانطور که میدانید در یکی از سایتهای معتبر جزو یکی از ۱۰۰ نقاشی برتر هایپررئال معرفی شد. البته نقاشی هایپررئال سبک خاصی است و این سبک ممکن است که برای هنرمندان سایر سبکها خیلی پذیرفتنی نباشد بعنوان مثال برخی از هنرمندان ممکن است که بگویند که در سبک هایپررئال حس هنرمند آنطور که باید نشان داده نمیشود اما از نظر شخص من هنرمند یا هر شخصی که کار هایپررئال انجام میدهد، آنقدری مجبور است در کارش دقت کند که گاهی از حوصله فراتر میرود و این صبر و تحمل را جز با عشق نمیتوان بدست آورد.
کار ببر در آب شما که اولین کار حیاتوحشی شما هم هست، دقیقاً چقدر زمان برد؟
اینکار چون کار اول من بود، راستش خیلی طول کشید تقریباً ۲ ماه و روزی ۶ ساعت زمان صرف این نقاشی شد. از آنجایی که در این سبک شما مجبور هستید که عین تصویر را نقاشی کنید در نتیجه باید تا جایی که میتوانید وارد جزئیات شوید یعنی تکتکموهای ببر و هر جزئیات دیگری باید با دقت هرچه تمامتر به تصویر کشیده شود.
دلیل خاصی برای کشیدن طرح این گونه جانوری داشتید؟
در دنیای هنر و نقاشی واقعاً هیچچیز از پیش تعیینشده نیست یعنی من نمیتوانم بگویم که از قبل روی اینکار فکر کرده بودم یا اصلاً میخواستم که چنین چیزی را بر روی بوم نقاشی کنم. این عکس را من اول در یکی از سایتها و بصورت کاملاً اتفاقی دیدم، نگاه این ببر دقیقاً همان چیزی بود که من را بخود جلب کرد. حالت قرار گرفتن این گربهسان به حدی برایم جذاب بود که به نوعی نتوانستم در برابر سحرش مقاومت کنم. در ضمن مصداق پیدا کردن قانونِ رنگهای مکمل (سبز و قرمز- بنفش و زرد- نارنجی و آبی) در این تصویر یکی از دلایل انتخاب آن بود.
این بدان معنی است که نقاشی از حیاتوحش را ادامه میدهید؟
من بسیار علاقه دارم که نقاشی از حیاتوحش را ادامه بدهم چرا که معتقدم هرکسی باید از کارش هدفی داشته باشد. در حال حاضر نقاشی مهمترین جنبه کاری زندگی من است و احساس میکنم که میتوانم توسط آن تاثیرگذار باشم، بنابراین تصمیم گرفتهام که زیباییهای واقعی حیاتوحش را نشان دهم. از نظر من اینهمه زیبایی در حیوانات نیاز به زبانی برای گفته شدن دارد در حالی که در مقابل حیوانات شکار شده یا پوستشان به هیچوجه نمیتواند تاثیری مثبت را القاء کند.
دوست دارید که در آینده از شما بعنوان یک نقاش حیاتوحش یاد شود؟
با توجه به بازخوردهای بسیار خوبی که تا امروز از جانب دوستداران حیاتوحش گرفتهام، بشدت علاقه دارم که از این پس بر روی گونههای جانوری در معرض خطر بالاخص گونههای مختلف حیاتوحش ایران متمرکز شوم. ما در کشورمان زیرگونهای مانند یوزپلنگ را داریم که متاسفانه در حال انقراض است اما شاید همین امروز خیلیها ندانند که این زیرگونه در معرض خطر انقراض است و من علاقه دارم که اینها را از زبان هنر بیان کنم.
تا جایی که در جریان هستم نقاشی بعدی شما هم یوزپلنگ ایرانی است و برای انتخاب عکس مناسب از یوزپلنگ آسیایی اتفاقا خیلی دقت و وسواس به خرج دادهاید؟
بله خوشبختانه بالاخره بر سر انتخاب عکس مناسب به نتیجه رسیدیم و عکسی را از یک یوز آسیایی که متعلق به یک عکاس حیاتوحش ایرانی (آقای علیرضا شهرداری) است، انتخاب کردیم.
بسیاری معتقدند که همین طرح ببر در آب شما برای رسیدن به شهرت کافی است، نظر شما چیست؟
از نظر شخصی خودم ببر کلاً حیوان خارقالعاده و بسیار زیبایی است. مخصوصاً زیباییاش در آب بعنوان تنها گربهسانی که آب را خیلی دوست دارد، تکمیل میشود.
بیشتر از شهرت، نقاشی چه چیزی را برای شما به ارمغان آورده است؟
مهمترین دستاورد نقاشی برای من خوب دیدن و درست دیدن است. صبر و حوصله هم در جایگاه بعدی مهمترین دستاورد من از هنر است اما یکی از مهمترین نقاط عطف زندگی من بیتردید کشیدن تصویر همین ببر در آب بوده است چرا که باعث شد نهتنها با حیوانات بیشتر انس بگیرم بلکه دوستان جدیدی هم پیدا کنم که با علاقهشان به حیاتوحش ذهن من را هم هر روز بیشتر از قبل به همین سمت سوق میدهند. دوستان خوبی هم هستند که در خارج از کشور همواره من را تشویق و حمایت میکنند و همه آنها را هدیهای از دنیای هنر میدانم.