تاثیر کرونا بر هنر شهری
از زمان‌های قدیم تا به امروز شیوع بیماری‌های مسری باعث ایجاد تحولاتی عظیم در شهرسازی شده است.
بسیاری از مؤلفه‌های توسعه‌ای شهرها نظیر لزوم ایجاد سیستم‌های بهداشتی در نتیجه گسترش یک بیماری فراگیر مانند وبا در قرن نوزدهم شکل گرفته است و ایجاد برخی امکانات شهری به دلیل واکنش‌های کنترلی نسبت به بیماری‌ها بوده است.
از زمان‌های قدیم تا به امروز شیوع بیماری‌های مسری باعث ایجاد تحولاتی عظیم در شهرسازی شده است.
از نظر بسیاری از برنامه‌ریزان شهری میزان امکانات بهداشت عمومی و چگونگی طراحی شهری نقش مهمی در کنترل یا گسترش یک بیماری واگیردار ایفا می‌کند و به طور متقابل شیوع یک بیماری فراگیر معماران و طراحان شهری را به سمت ایجاد تغییراتی در طراحی شهری برای مقابله با آن سوق میدهد.
بسیاری از برنامه‌ریزان شهری سعی می‌کنند رابطه بین طراحی شهری و میزان گسترش این ویروس را بیابند در حالی که بسیاری از دانشمندان در حال کشف واکسن این بیماری هستند.
موضوع هنرهاي شهري، از مباحث نوين در حوزه نظری و عملی شهرسازي است که زمینه های شکل گیری آن
در ادبيات معاصر به دهه های 1950 تا 1960 برمی گردد. اين عنوان با اصطلاحاتي مانند (Public Art )هنر عمومي
يا هنر همگاني( Urban Art )هنر شهري( Street Art )هنر خياباني شناخته شده که با وجود تفاوتهايي در
محتواي اين اصطلاحات، در يک نگاه مشترک به پیدایش هنر در عرصه های عمومي شهر تکيه داشته و گستره
زیادی از هنرهايي را که ظرفيت عمومی شدن دارند را در اين زمينه مورد بررسی قرار میدهد. در ادبيات شهرسازي
معاصر، اصطلاح هنر عمومي بيشتر به کار رفته است که به نوعی میتوان آن را هنر در عرصه های عمومي شهري
دانست.
علاوه بر تحولات مفهومي در محتواي هنر شهري که به طور عمده توسط متخصصان هنري انجام شد، در
بعد طراحي شهري دو مفهوم ارتقای کيفيت فضاهاي شهري و بازآفريني فرهنگ مبنا تأثیر بسزايي در شکل گیری
و حضور هنر در شهر داشته اند. در هر دو مفهوم، هنر به دليل پتانسيل و غناي ذاتي می تواند نقشي پررنگ در
ارتقای کیفیت هایی مانند سرزندگي شهري داشته و زمينه پیدایش ابعاد فرهنگ در فضاي شهري را فراهم آورد؛
نوروز، چهره فضاهاي عمومي شهر تهران با حضور هنرهاي شهري رنگي جديد به خود میگیرد. مبتني بر نگاه جامع به هنر شهري به عنوان يک عامل اثرگذار بر کيفيت فضاهاي عمومي شهري در يک نگاه اوليه میتوان مسائل حوزه هنر شهري در تهران را در حوزه های زير بررسی کرد:
• •فراوانی هنرهاي شهري تهران به طور عمده در دو گونه المان ها و دیوارنگاری ها بوده و به تنوع گونه های
ديگر هنر شهري نیاز است؛
• •هنرهاي شهري تهران به طور عمده مناسبتي و موقت هستند و حضور هنر در فرآيند طراحي فضاهاي
عمومي شهري کمرنگ است؛
• • در بررسي نمونه های اجراشده هنر شهري تهران، در موارد زیادی، مکان یابی هنرهاي شهري با توجه به
ماهيت فضاهاي شهري نياز به بازنگري و توجه بيشتر دارد؛
• •تناسب مفهومي هنر شهري با زمينه فضا، چالشي است که در پاره ای از هنرهاي شهري تهران مشاهده
میشود؛
• •به طورکلی به دليل کمبود فضاهاي پياده مدار شهري، بخش زیادی از هنرهاي شهري تهران در بزرگراه ها
و حاشيه معابر سواره شکل گرفته است؛
• • سازوکار اجراي هنرهاي شهري که لازم است با دعوت عمومي از هنرمندان شکل بگيرد، در تهران جايگاه
روشني ندارد؛
• •به طورکلی در يک مسئله شناسي کلان میتوان گفت که کلان شهری مانند تهران، به سندي جامع در حوزه
هنر شهري در ارتباط با ديگر سندهاي توسعه شهري نیاز دارد.
امروزه در بسياري از شهرهاي دنيا، تمايل فزاینده ای به کاربرد هنرهاي شهري در فضاي شهري به وجود آمده
است اما در شهرهايي که مديريت و برنامه ریزی شهري یکپارچه تری وجود دارد، کاربرد هنرهاي شهري هدفمند
بوده و اسناد ويژه در حوزه هنر شهري تدوين میشود. استفاده مناسب و هدفمند هنرهاي شهري به وسیله روشهای زير میتواند موجب ارتقای کيفيت فضاهاي شهري و تقويت بعد اجتماعي- فرهنگي فضاي شهري شود:
• •افزايش جذابيت دیداری و غناي حسي
• •افزايش سرزندگي و حضورپذيري در فضاي شهري
• •افزايش شادي و نشاط شهروندان
• •زنده کردن خاطرات جمعي شهروندان از فضاي شهري
• •تعريف هويت خاص و جديد براي فضا
• •ايجاد حس تعلق نسبت به فضا
• •افزايش حس همبستگي و غرور شهروندي
• •افزايش مشارکت و ارتقای حس مسئولیت پذیری شهروندان
• •شرکت در فرآيند بازآفريني فرهنگ مبنا
• •تقويت تشخیص و چهره ملي و بین المللی فضاي شهري
• •جذب سرمايه به فضاي شهري با جذب گردشگر
• •ارتقای پايداري فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي فضاي شهري
موارد بالا به صورت نکته وار و جداگانه از يکديگر بيان شده اند اما بسيار پيوسته به يکديگر و در تعامل متقابل
باهم قرار دارند؛ به گونه ای که تلاش در بهبود هريک از شاخص ها بر ارتقای ساير آنها و افزایش کيفيت کلي فضاي
شهري تأثیر میگذارد و هنر شهري می تواند نقشي مهم و اثرگذار در اين زمينه داشته باشد.
